Burak ALKOÇ
ALKOÇ GRUP Yönetim Kurulu Başkanı

Denizciliğin yalnızca gemi yatırımıyla sınırlı olmadığını gösteren bir yapılanma örneği: Alkoç Grup. Yönetim Kurulu Başkanı Burak Alkoç, Avrupa pazarına odaklanan ALKSHIPS markasıyla uluslararası taşımacılıktan eğitim yatırımlarına, yeşil dönüşümden sosyal sorumluluk projelerine kadar geniş bir vizyonu hayata geçiriyor. Bu söyleşide, şirketin stratejik yönelimlerini, yeni nesil armatörlük anlayışını ve sürdürülebilir büyüme yolculuğunu konuştuk.

ALKSHIPS olarak Avrupa pazarındaki büyüme hedeflerinizi sıkça vurguluyorsunuz. Bu hedef doğrultusunda filonuzda ne gibi yapısal veya teknolojik yatırımlar gerçekleştirdiniz?
Özellikle 5.000 ton civarında, full box tipi, tek ambarlı ve hareketli bulkhead’e sahip, proje yüklerine uygun, 3.000 GRT ve 3.000 kW altı, Avrupa pazarına uygun, beyaz bayraklı ve IACS klasına sahip gemilere odaklanmış durumdayız. Bununla birlikte, Çinli finansman kuruluşları ve bir fonla iş birliği yaparak Batı Afrika’ya hizmet verebilecek, yaklaşık 15.000 tonluk vinçli gemiler için girişimlerimiz devam etmektedir.

Panama ile yaptığınız iş birliğiyle birlikte küresel pazarda daha görünür bir aktör olma yönünde önemli bir adım attınız. Bu iş birliğinin somut çıktıları ve önümüzdeki hedefleri nelerdir?
Pandemi sonrası dönemde, uzaktan eğitim ve çalışma sistemlerinin öne çıkmasıyla birlikte yeni yapılanmalar ortaya çıktı. Bu doğrultuda; Panama, Liberya gibi bayrak devletlerinin yanı sıra Gürcistan hükümetinden akredite alınarak Gürcistan’da bir denizcilik eğitim kurumu kurma çalışmalarımız sürüyor. Temmuz ayı içerisinde tüm akreditasyon süreçlerini tamamlayarak, tam kapsamlı bir denizcilik akademisini faaliyete geçirmeyi hedefliyoruz. Eğitim ve öğrenime verdiğimiz önem doğrultusunda hayata geçecek bu projeye, kıymetli basın mensuplarını da davet etmeyi planlıyoruz.

Yurtdışı pazarlarda özellikle hangi rotalara ve yük türlerine odaklanıyorsunuz? Avrupa’daki genişleme planlarınızda hangi ülke ya da limanlar ön planda?
Ukrayna-Rusya savaşının devam etmesi ve bazı ülkelerdeki ambargolar nedeniyle coster navlunları baskı altında. Bu çerçevede Türkiye ve Avrupa hattına odaklanmış durumdayız. Başlıca taşıdığımız yük segmenti; proje kargoları, inşaat malzemeleri ve temel ihtiyaç ürünleridir.

Türk sahipli armatör firmaların global denizcilikte rekabet gücünü nasıl değerlendiriyorsunuz? ALKSHIPS bu denklemin neresinde duruyor?
Oldukça rekabetçi bir ortamda, Türk armatörlerinin ve denizcilerinin lojistik ve yasal sorunları devam ediyor. STK’larımızın kaptan ve baş mühendislerimiz için girişimlerde bulunmasına rağmen, yeşil pasaport ve vize konularında halen ciddi sıkıntılar yaşanıyor. Bu noktada, Türk firmalarının daha fazla iş birliği içinde olması ve birbirini desteklemesi gerektiğini düşünüyoruz.

Yeşil mutabakat ve sürdürülebilir denizcilik, tüm sektörün gündeminde. ALKSHIPS olarak çevresel sürdürülebilirlik ve karbon salımının azaltılması konusunda nasıl bir strateji izliyorsunuz?
Yeni nesil, yakıt verimliliği yüksek ana makineler, sürtünmeyi azaltan boya teknolojileri, pervane vortexini düşüren ekipmanlar ile trim ve sefer optimizasyonları gibi konular sürekli gündemimizde yer almaktadır. Ayrıca hidrojen yakıtı, yeni nesil gemi yakıtları, yenilenebilir enerji ve “green port” projelerinde yer aldığımız komitelerde aktif çalışmalar yürütüyoruz.

Son yıllarda denizcilikte dijitalleşme hız kazandı. Filonuzda kullandığınız dijital sistemler veya operasyonel verimliliği artıran teknolojiler hakkında bilgi verebilir misiniz?
Gemilerimizde sefer takibi, sınırsız VSAT internet erişimi ve şaft torkmetresi gibi teknolojilerle voyage optimization uygulamaları yapıyoruz. Bu sistemler operasyonel verimliliğimizi ciddi anlamda artırmaktadır.

Gemi yatırımları dışında lojistik veya liman hizmetleri gibi farklı alanlarda genişleme planlarınız var mı? ALKOÇ Group’un bu konudaki uzun vadeli vizyonu nedir?
Freight forwarding ve rekabete dayalı (competitive) brokerlık alanlarında faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. Bunun yanı sıra liman hizmetleri, tersanecilik ve rıhtımda tamir gibi konulara odaklanmaktayız. Gürcistan’ın Poti şehrinde stratejik öneme sahip yüzer havuzun yenilenmesi ve tersanenin bakım onarım yönünden geliştirilmesi konusunda danışmanlık hizmetleri vermekteyiz. Ayrıca Hazar Denizi’ndeki projelere de odaklanıyoruz.

İnsan kaynağı sektörde kritik bir konu. ALKSHIPS olarak mürettebat seçimi, eğitimi ve sürekliliği konusunda nasıl bir insan kaynakları politikası yürütüyorsunuz?
İşe alım sürecinde hem ofis içi eğitimler hem de anlaşmalı olduğumuz kurumlarla tazeleme ve yenileme eğitimleri düzenliyoruz. Temmuz ayında faaliyete geçirmeyi planladığımız denizcilik akademisi ile Türk, Ukraynalı, Gürcü, Azeri ve Hintli denizcilerin uzaktan eğitim, sınıf içi, simülatör destekli ve saha eğitimleriyle yetişmesini hedefliyoruz. Gemi tipine göre uygun milliyetleri belirleyip, buna uygun eğitim planlamasıyla en verimli personel eşleşmesini sağlamaya çalışıyoruz.

Genç girişimcilere ve yeni kuşak armatörlere ilham olabilecek şekilde, ALKOÇ Group’un başarı hikayesini şekillendiren temel ilkeleri nasıl özetlersiniz?
Yerli ve milli kalmak kolay bir hedef değildir. Uzun ve meşakkatli bir yolda, yılmadan, doğruluk ve dürüstlük ilkelerinden sapmadan çalışarak ilerlemek gerekir. Türk insanı istediği zaman birçok alanda öncü olabilir. Bu motivasyonla yeni başarılara ulaşmak mümkündür.

Önümüzdeki 5 yıllık süreçte ALKSHIPS’i nerede görüyorsunuz? Hem filonun büyüklüğü hem de pazar hedefleri açısından vizyoner bir projeksiyon paylaşır mısınız?
Spekülatif gemi yatırımlarından ziyade, yük türü ve ekonomik konjonktüre göre doğru gemiyi almayı, bu yatırımı bir araç olarak değerlendirmeyi önemsiyoruz. Finansman maliyetleri göz önüne alındığında, uygun fon ve yapılarla 2030 ve 2050'de milat kabul edilen IMO'nun sera gazı kuralları doğrultusunda hareket etme ihtiyacı, gelecek vizyonumuzu şekillendiriyor.

Son olarak Naci Alkoç Denizcilik Eğitim Vakfı’nız ile ilgili bilgi alabilir miyiz?
Vakıf faaliyetlerimize ilk olarak, işlettiğimiz restoran ve çiftliğin gelirlerini aktararak başladık. Ardından şirketimiz bünyesinde oluşturduğumuz bütçeyle öğrencilere burs desteği sağladık. Ancak zamanla bu alanda beklediğimiz manevi geri dönüşü yeterli bulmadığımız için odağımızı sokak hayvanlarına yuva sağlamak gibi daha doğrudan etkili sosyal projelere yönelttik.

Bununla birlikte, denizcilik sektöründe görev yapan ve yakınlarını kaybetmiş ailelere desteğimizi sürdürmekteyiz. Farklı denizcilik liselerine ve üniversitelere eğitim tekneleri, yatlar, elektrikli araçlar, ekipmanlar ve konteyner desteği sağladık. İTÜ gibi kurumlara da çeşitli katkılarda bulunduk.

Deprem dönemlerinde Adıyaman ve Hatay’a yardım konteynerleri gönderdik. Ayrıca savaş bölgelerinde su kuyuları açarak temiz su erişimi sağladık ve iftar yemekleri düzenledik. Tüm bu çalışmalar, vakfımızın sosyal sorumluluğa duyduğu bağlılığın somut birer göstergesidir.