ABD ve Birleşik Krallık‘tan araştırmacılar, Dünya‘nın okyanuslarının daha yeşil hale geldiğini ve bunun dünya ısındıkça iklim değişikliğinin fitoplankton popülasyonları üzerindeki etkisinden kaynaklandığını ortaya koydu.

Yirmi yıllık uydu görüntülerinin analiz edildiği çalışmada, dünya okyanuslarının yüzde 56’sından fazlasının renginin maviden yeşile döndüğü kaydedildi.

Bitki benzeri algler de dahil olmak üzere küçük mikroplar, fotosentez yapmak için yeşil klorofil kullanıyor. Yani sayıları ne kadar fazlaysa, yaşam alanları da o kadar yeşil oluyor.

Daha yeşil bir dünya kulağa ne kadar çekici gelse de, fitoplankton konsantrasyonlarındaki bir artış, okyanus ekosistemleri üzerinde çok sayıda zincirleme etkisiye neden olabilir.

Fitoplanktonda ısı kaynaklı artışların ciddi kısa vadeli etkileri halihazırda gözlemleniyor. Ani nüfus patlamaları nedeniyle ortamlarındaki oksijeni hızla tüketen fitoplanktonlar, her hayvanın kaçamayacağı hipoksik ölü bölgeler yaratıyor.

Ancak henüz anlaşılamayan, daha uzun vadeli sonuçlar da doğuruyor.

Yüzey-okyanusu ekolojisi, 20 yılda önemli ölçüde değişti
Bu uzun vadeli değişikliklerle ilgili başlıca sorulardan biri, değişimleri tespit etmek için ne kadar verinin yeterli olduğu. Önceki tahminler, okyanus ekosistemlerindeki değişiklikleri tespit etmek için otuz yıllık gözlemlerin gerekli olacağını öne sürüyor.

Araştırmacılardan oluşan ekip ise MODIS-Aqua uydusundan elde edilen yaklaşık 20 yıllık verilerin yeterli olduğunu, yani iklim değişikliğinin daha hızlı gözlemlenebileceğini, anlaşılabileceğini ve tepki verilebileceğini gösterdi.

Yansıyan ışığa dayalı olarak okyanus renginin anlık görüntülerini ifade eden ‘uzaktan algılama yansıması‘ sayesinde çalışma 20 yıllık verilerle tamamlanabiliyor. Bu anlık görüntülerin işlenmesi, bazı açılardan klorofil tahminleri gibi diğer metodları kullanarak fitoplankton popülasyonlarını ölçmeye çalışmaktan daha kolay.

Araştırmacıların da kabul ettiği üzere bu, okyanusun giderek yeşile dönmesinin tek nedeninin fitoplankton olduğu anlamına gelmiyor. Ancak analiz, okyanus ekosistemlerinin iklim değişikliğine nasıl tepki verdiğini tahmin eden gelişmiş bir modelle yakından örtüşüyor.

Araştırmacılar, yayımladıkları makalede “Uzaktan algılama yansıması ve dolayısıyla yüzey-okyanusu ekolojisi, son 20 yılda okyanusun büyük bir kısmında önemli ölçüde değişti” diye belirtiyor.

‘İklim değişikliğinin etkileri hissediliyor, ancak tespit edilemiyor’
Bilim insanları, okyanusun yeşile dönmesinin özellikle ekvator çevresinde daha belirgin olduğunu bildiriyor.

Fitoplanktonlar karbondioksiti hapsettiğinden, sayılarındaki artış değerli bir karbon yutağı olarak görülebiliyor ve bu da bağlantıyı başta olduğundan çok daha karmaşık hale getiriyor.

Ancak sudaki sıcaklık, besin mevcudiyeti ve ışık seviyeleri gibi birçok yönden çevrelerini değiştirebildikleri ve denizdeki besin zincirinin temelini oluşturdukları için sayılarındaki artış, koruma bölgeleri ve balıkçılık gibi kaynaklarda yaygın ve önemli değişikliklere neden olabilir.

Çalışma, okyanusların renginin yeşile dönmesinin sonuçlarına derinlemesine değinmiyor. Ancak okyanuslardaki yeşillenme ne anlama geliyor olursa olsun, çoktan gerçekleşiyor. Hem de son araştırmalar sayesinde, vaktinden on yıl önce ortaya çıkarıldı.

Araştırmacılar, çalışmaya dair şunları söylüyor:

Genele baktığımızda, bu sonuçlar yüzey denizel mikrobiyal ekosistemlerde iklim değişikliğinin etkilerinin halihazırda hissedildiğini, ancak henüz tespit edilmediğini gösteriyor.