ABD Başkanı Donald Trump, Çarşamba günü yaptığı açıklamada söz konusu hamlenin hem petrol fiyatlarını yukarı çektiğini hem de Washington–Caracas hattındaki tansiyonu önemli ölçüde artırdığını söyledi.

Trump, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro üzerindeki baskıyı artırmayı sürdürürken, “Venezuela kıyılarında büyük bir tankere - çok büyük, şimdiye kadar el koyduklarımızın en büyüğüne - el koyduk ve başka şeyler de oluyor.” dedi. Petrolün akıbeti sorulduğunda ise, “Sanırım onu elimizde tutacağız.” ifadelerini kullandı.

Bu olay, Trump yönetiminin bölgede büyük bir askeri yığılma emri vermesinden bu yana bir petrol tankerine yönelik ilk bilinen eylem olarak kayda geçti. ABD daha önce uyuşturucu taşıdığı iddia edilen gemilere müdahale etmiş, bu operasyonlar milletvekilleri ve hukukçular arasında ciddi endişelere yol açmıştı.

ABD Adalet Bakanı Pam Bondi, X platformunda yaptığı açıklamada FBI, İç Güvenlik Bakanlığı ve Sahil Güvenlik güçlerinin, ABD ordusunun da desteğiyle, Venezuela ve İran’dan yaptırım uygulanan petrol taşıyan bir ham petrol tankerine el koyma emrini yerine getirdiğini doğruladı. Bondi’nin paylaştığı 45 saniyelik videoda, iki helikopterin gemiye yaklaşarak kamuflajlı ve silahlı personelin halatla gemiye indiği görüntüler yer alıyor.

Trump yönetimi yetkilileri geminin ismini açıklamazken, İngiliz denizcilik risk yönetimi şirketi Vanguard, Skipper adlı tankerin Çarşamba günü erken saatlerde Venezuela açıklarında ele geçirildiğini bildirdi. ABD, geminin “Adisa” adıyla anıldığı dönemde İran petrol ticaretiyle bağlantısı olduğu gerekçesiyle yaptırım uygulamıştı.

TankerTrackers.com tarafından incelenen uydu verileri ile Venezuela devlet petrol şirketi PDVSA’nın iç nakliye kayıtlarına göre Skipper, Venezuela’nın ana petrol limanı Jose’den 4–5 Aralık tarihlerinde yaklaşık 1,1 milyon varil Merey tipi ağır ham petrol yükledikten sonra bölgeden ayrıldı.

Petrol fiyatları yükseldi
El koyma haberinin ardından petrol fiyatları yukarı yönlü tepki verdi. Negatif bölgede başlayan işlem gününde Brent petrol vadeli işlemleri 27 sent (%0,4) artarak varil başına 62,21 dolara, ABD Batı Teksas türü ham petrol vadeli işlemleri ise 21 sent (%0,4) yükselerek 58,46 dolara çıktı.

Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, Çarşamba günü düzenlenen askeri bir yürüyüşte konuştu ancak tanker operasyonuna ilişkin haberlere değinmedi.

Venezuela petrol akışı ve piyasa etkileri
Venezuela geçen ay günlük 900.000 varilden fazla petrol ihraç etti. Bu rakam, yılın şimdiye kadarki en yüksek üçüncü aylık ortalaması olarak kayda geçti. PDVSA’nın üretimi artırmak için daha fazla nafta ithal ettiği bilinirken, Washington bugüne kadar petrol akışına doğrudan müdahale etmekten kaçınmıştı.

Rusya ve İran’dan gelen yaptırım kapsamındaki petrol ile rekabet eden Venezuela, başlıca alıcısı Çin’e satış fiyatlarını son dönemde önemli ölçüde düşürmek zorunda kaldı.

Maduro üzerindeki baskı tırmanıyor
Maduro, ABD’nin askeri yığılmasının kendisini devirmeyi ve ülkenin geniş petrol rezervlerinin kontrolünü ele geçirmeyi amaçladığını savunuyor. Eylül ayından bu yana ABD, Karayipler ve Pasifik’te uyuşturucu taşıdığı iddia edilen teknelere yönelik 20’den fazla saldırı gerçekleştirdi. Bu operasyonlarda 80’den fazla kişi öldürüldü.

Uzmanlar, teknelerin gerçekten uyuşturucu taşıdığına dair somut deliller sunulmaması ve gemilerin durdurulup incelenmesi yerine doğrudan vurulmasının uluslararası hukuk açısından ciddi sorunlar oluşturduğunu belirtiyor. Özellikle iki kişinin ölümüne yol açan ikinci bir saldırı emrinin haberlere yansımasının ardından endişeler daha da arttı.

Trump, geçen hafta açıklanan kapsamlı bir strateji belgesinde yönetimin dış politikasının odağının Batı Yarımküre’deki ABD etkisini yeniden tesis etmek olacağını vurgulamıştı.