Geceye; Eski Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan, Üsküdar Belediye Başkanı Sinem Dedetaş, İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran, İstanbul Tersanesi Komutanı Tümamiral Recep Erdinç Yetkin, Piri Reis Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nafiz Arıca, İMEAK Deniz Ticaret Odası Meclis Başkanı Başaran Bayrak, Türkiye Gemi İnşa Sanayicileri Birliği (GİSBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Murat Kıran, Gemi, Yat ve Hizmetleri İhracatçıları Birliği Başkanı Cem Seven, Gemi Mühendisleri Odası üyeleri, sektör temsilcileri ve davetliler katıldı.
Açılış konuşmasını yapan GMO Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Hüseyinoğlu, Gemi Mühendisleri Odası’nın TMMOB’un ilk meslek odası olarak 11 Aralık 1954’te, 79 meslektaş tarafından kurulduğunu hatırlattı. Hüseyinoğlu, TMMOB’un ilk odası olmanın kendileri için bir gurur kaynağı olduğunu belirterek, odaların temel görevinin ülkenin kaynaklarını ve insan gücünü en verimli şekilde kullanarak halkın ve insanlığın gelişimine, doğayla uyumlu biçimde katkı sunmak olduğunu ifade etti.
Konuşmasında ekonomik gelişmenin toplumsal barış, adalet ve refah ile doğrudan ilişkili olduğuna değinen Hüseyinoğlu, 30 yıl önce yaptığı gemi mühendisliği andını kürsüden tekrar etti. Odayı bu anlayışla yönetmeye talip olduklarını vurgulayan Hüseyinoğlu, GMO’nun TMMOB’un kurucu odalarından biri olmasının yanı sıra 1962 yılında Türk Loydu Vakfı’nın kurulmasına öncülük ettiğini, GİSBİR’in kurucu imzalarından beşinin gemi mühendislerine ait olduğunu söyledi.
Hüseyinoğlu, odanın yıllardır sürdürdüğü mesleki denetim ve tescil uygulamalarına ek olarak, Denizcilik Genel Müdürlüğü ile Tersaneler ve Kıyı Yapıları Genel Müdürlüğünün katkı ve yetkilendirmesiyle klassız teknelerin plan onay süreçlerini yapmaya başladıklarını ve survey hizmetlerine geçtiklerini belirtti. Bu sürecin oda açısından bir “devrim” niteliğinde olduğunu ifade eden Hüseyinoğlu, 2026 yılında oda bünyesinde yaklaşık 5–6 gemi mühendisini istihdam etmeyi hedeflediklerini açıkladı.
Karbonsuzlaştırma konusuna da değinen Hüseyinoğlu, IMO’nun bu alandaki karar süreçleri ve Avrupa Birliği uygulamalarının denizcilik ekonomisini ciddi şekilde etkilediğini, alternatif yakıtlar konusunda ise hâlen belirsizliklerin sürdüğünü dile getirdi. Amonyak, LNG ve hidrojen gibi seçeneklerin tartışıldığını ancak net bir çözümün henüz ortaya çıkmadığını söyledi.
2008 yılında kurulan GMO Yelken Derneği’nin 2025 itibarıyla yeniden aktif hale getirildiğini belirten Hüseyinoğlu, 2026 yılında yarışlara katılabilecek bir yelkenli edinmeyi ve üyeler, aileleri ve halk için denizciliği sevdirmeye yönelik faaliyetler yürütmeyi hedeflediklerini kaydetti. Ayrıca bir yelkenli tekne inşa etmeye yönelik hazırlıkların da sürdüğünü ifade etti.
Sektöre ilişkin verileri de paylaşan Hüseyinoğlu, Türkiye’de 85 tersane bulunduğunu, toplam üretim kapasitesinin 4,79 milyon DWT olduğunu, tersanelerde 38 yüzer havuz ve 11 kuru havuz yer aldığını söyledi. Gemi geri dönüşüm tesislerinin sayısının 23 olduğunu ve yıllık söküm kapasitesinin 1 milyon LDT’yi aştığını belirten Hüseyinoğlu, Türkiye’nin bu alanda dünyada dördüncü sırada bulunduğunu aktardı. Tamir-bakım sektörünün son 13 yılda yüzde 254 büyüyerek 2024’te 46 milyon DWT seviyesine ulaştığını da sözlerine ekledi.
2024 yılı itibarıyla gemi ve yat ihracatının yaklaşık 1 milyar 977 milyon dolar olarak gerçekleştiğini belirten Hüseyinoğlu, bu rakama askeri gemi projeleri ve serbest bölge ihracatlarının dahil olmadığını vurguladı. Dünya yat inşa defterine göre Türkiye’nin 6.410 metre ile dünya ikincisi olduğunu söyleyen Hüseyinoğlu, savunma sanayinde aynı anda 36 adet, denizaltılar dahil askeri proje yürütme kapasitesine sahip olmanın dünyada yalnızca birkaç ülkede bulunduğunu ifade etti.
Gemi inşanın stratejik bir sektör olduğunu vurgulayan Hüseyinoğlu, gemi ve yat inşasında kilogram başına ihracat gelirinin yaklaşık 11 dolar olduğunu, bu oranın Türkiye genel ihracat ortalamasının çok üzerinde bulunduğunu belirtti. Türkiye’nin bir Denizcilik Bakanlığına ihtiyaç duyduğunu dile getiren Hüseyinoğlu, 11 milyon nüfuslu Yunanistan’da Denizcilik Bakanlığı bulunduğunu, Türkiye’de ise bu alanda ayrı bir bakanlık olmadığını söyledi. Odamızın 71. kuruluş yıldönümüne katılan herkese teşekkürlerini iletti.
Gecede konuşan Eski Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan ise denizciliğin tüm paydaşlarını saygıyla selamladığını belirtti. Gemi mühendisliği mesleğinin önemine ve geldiği noktaya dikkat çeken Arslan, bir gemi mühendisi ve denizci olarak bu camianın parçası olmaktan her zaman gurur duyduğunu ifade etti.
Mesleğin her alanda aynı sorumluluk bilinciyle temsil edilmesi gerektiğini söyleyen Arslan, özel sektörde, tasarım ofislerinde ve kamu görevinde bu anlayışla çalıştıklarını dile getirdi. Türkiye’nin özel maksatlı gemiler, mega yatlar ve savunma sanayii odaklı askeri gemilerde ulaştığı seviyenin gurur verici olduğunu belirtti.
Arslan, kendisinin bürokrasiye başladığı dönemde 35 olan tersane sayısının bugün 85’e ulaşmasının son 20 yılda kat edilen mesafeyi gösterdiğini ifade etti. Toplamda 49 havuz bulunduğunu, bunların 38’inin yüzer, 11’inin kuru havuz olduğunu aktaran Arslan, yıllık yaklaşık 4,8 milyon DWT’lik kapasitenin Türkiye için çok değerli olduğunu vurguladı. Gemi inşa sektörünün dönemsel dalgalanmalar yaşadığını ancak bu kapasitenin gelecekte yeniden avantaj sağlayacağını söyledi.
Denizciliğin, gemi inşanın ve gemi mühendisliğinin stratejik önemine dikkat çeken Arslan, sektörün taşımacılık, lojistik, savunma sanayii ve yan sanayiyle birlikte büyük bir ekosistem oluşturduğunu ifade etti. Denizcilik sektörünün etkilemediği bir alan bulunmadığını belirten Arslan, tasarım, inşa, işletme ve geri dönüşüm süreçlerinin tamamının katma değer yarattığını söyledi.
Türkiye’nin yaklaşık 2.200 gemiden oluşan, 53 milyon DWT kapasiteli Deniz Ticaret Filosuyla dünyada 10. sırada yer aldığını hatırlatan Arslan, bunun deniz taşımacılığından alınan pay ve küresel güç açısından önemli bir gösterge olduğunu ifade etti. Ayrıca 61 yeni inşa siparişiyle Türkiye’nin dünya sıralamasında dokuzuncu sırada bulunduğunu belirterek, sektöre katkı sunan tüm paydaşlara teşekkür etti.
Konuşmaların ardından, Oda gecesinde meslekte 50., 40. ve 25. yılını dolduran üyelere ve ayrıca 71. kuruluş yıl dönümü gecesine sponsor olan firmalara plaketleri verildi.