Japon haber ajansı Kyodo'nun hükümet kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, Çinli yetkililer, deniz ürünleri ithalatının sürdürülmesi için Japon tarafından gerekli bilgi ve belgelerin sunulmasını istedi.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning, Pekin'de düzenlenen basın toplantısında konuyla ilgili sorulan soruya verdiği yanıtta, Japonya'nın bazı denetim sorumlulukları yerine getirmesinin deniz ürünleri ithalatının sürdürülmesinin ön koşulu olduğuna dikkati çekerek, Tokyo yönetiminin bu yükümlülüğünü henüz yerine getirmediği ve gerekli bilgi ve belgeleri sağlamadığını belirtti.
Çin'in olası adımının, Japon Başbakan Takaiçi Sanae'nin Tayvan'a ilişkin sözlerinin iki ülke arasında gerilime yol açtığı bir döneme denk gelmesi dikkati çekti.
Takaiçi'nin 7 Kasım'da Japon parlamentosu Diet'teki oturumda, Tayvan Boğazı'na yönelik bir müdahaleyi "ülkesinin varlığını tehdit eden durum" olarak göreceğine ve askeri güç kullanabileceğine ilişkin sözleri, bölgeyi topraklarının parçası gören Çin'in tepkisine yol açmıştı.
Deniz ürünleri ithalatı yasağı
Japonya, daha önce açıkladığı plan uyarınca, Fukuşima'daki radyoaktif atık suyun okyanusa boşaltılmasına 24 Ağustos 2023'te başlamıştı. Çin, Japon hükümetinin, boşaltma işlemine başlamasını protesto etmiş ve Japonya'dan deniz ürünleri ithalatını durdurmuştu.
İki ülke, müzakerelerin ardından Eylül 2024'te Çin'in, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) kuralları çerçevesinde yürütülecek uzun dönemli uluslararası denetime katılması ve bağımsız numune toplayıp inceleyebilmesi koşuluyla uzlaştıklarını duyurmuştu.
Pekin yönetimi, haziran ayında, uzun dönemli uluslararası denetimlerde ve Çin'in bağımsız numune incelemelerinde Fukuşima'daki radyoaktif suyun tahliyesinden kaynaklanan anormalliğe rastlanmadığına işaret ederek, Japonya'nın bazı bölgelerinden deniz ürünü ithalatının koşullu devam edeceğini bildirmişti.
Söz konusu bölgelerdeki Japon ihracatçıların deniz ürünlerinin satışı için Çin'de kayıt yaptırmaları, tüm ürünler için sağlık ve orijin sertifikaları ile radyoaktif madde test sonucunu ibraz etmeleri zorunlu tutulmuştu.
Aralarında Fukuşima'nın da olduğu Japonya'nın 10 bölgesi yeni düzenlemenin kapsamı dışında tutulurken bu bölgelerden ithal deniz ürünlerine yönelik yasak devam etmişti.